Opština Novi Bečej: Geografska monografija sa prikazom prirodnih karakteristika, stanovništva, privrede i naselja

Istražite duboko ukorijenjene prirodne čari i ekonomske potencijale Opštine Novi Bečej kroz sveobuhvatnu geografsku monografiju. Upoznajte se sa fascinantnim aspektima reljefa, geologije, klime, voda, biljnog i životinjskog sveta, dok istovremeno istražujete živopisna naselja i raznovrsnu privredu. Ova informativna knjiga pruža dragocen uvid u bogatstvo jedinstvenog vojvođanskog kraja, nudeći širok spektar informacija korisnih za obrazovanje, regionalno planiranje i očuvanje lokalnog identiteta.

Kvantitativno kretanje stanovništva (od 1869. do 1981. godine)

Posle kraćeg istorijskog pregleda prvih naseljavanja i porekla stanovništva, upoznaćemo kretanje stanovnika od druge polovine XIX veka do 1981. godine. S obzirom da kretanje stanovništva novobečejske subregije karakterišu specifična obeležja, uporedo ćemo izložiti i analizirati podatke o kvantitativnom kretanju stanovništva dveju susednih opština, uže i šire teritorije.

Ako se posmatra vremensko razdoblje od 1869. do 1971. godine, zapaža se da je za 102 godine došlo do minimalnog povećanja stanovništva na teritoriji opštine. Ovo povećanje iznosi svega 178 stanovnika, ili indeksom izraženo 100,56. Međutim, u istom vremenskom razdoblju, u opštini Zrenjanin broj stanovnika povećan je za 60.381, što izraženo indeksom iznosi 186,93. Do značajnog povećanja došlo je i u regionu srednjeg Banata — 62.255 stanovnika, ili izraženo indeksom 136,78. Ovakve razlike u kretanju stanovnika moraju se dovesti, pre svega, u vezu sa ekonomskim razvojem novobečejskoj subregiji i ostalim područjima. Zrenjanin je, kao najrazvijeniji industrijski grad srednjeg Banata, već odavno privlačio veći broj stanovnika iz svog užeg i šireg područja. Intenzivnim ekonomskim razvojem, on je postao značajan apsorbcioni centar radne snage u srednjebanatskoj regiji. Usled stalnog kretanja stanovnika iz slabije razvijenih opština u Zrenjanin, broj stanovnika se u ovim opštinama postepeno smanjivao a u Zrenjaninu povećavao. Ovo se naročito odnosi na dva desetogodišnja razdoblja, što potvrđuju rezultati popisa stanovništva od 1961. do 1981. godine. U tom vremenskom periodu, za svakih 10 godina, u Zrenjaninu je broj stanovnika prosečno povećan za 10.000, dok je u okolnim opštinama postepeno opadao. U opštini Novi Bečej od 1961. do 1971. godine broj stanovnika smanjen je za 1778 (indeks 94,69), a od 1971. do 1981. broj stanovnika se ponovo smanjuje, i to za 1822 (indeks 94,25). Za poslednjih 20 godina ukupno stanovništvo opštine smanjeno je za 3600 stanovnika. Ovakvi podaci ukazuju na neophodnost preduzimanja društveno-ekonomskih mera, u cilju stvaranja povoljnijih, pre svega, ekonomskih uslova, koji bi uticali da stanovništvo ne menja mesto stalnog življenja. Najveći procenat mladog stanovništva se, posle školovanja i studiranja, više ne vraća u mesto svog rođenja. Veliki procenat za rad sposobnog stanovništva, tražeći povoljnije uslove privređivanja, takođe menja svoj domicil. Preko 500 stanovnika opštine je na privremenom radu u inostranstvu. Sve to ukazuje na potrebu intenziviranja ekonomskog razvoja opštine, na potrebu razvoja raznovrsnije privrede, u kojoj će svako zainteresovan moći da pronađe svoje mesto.

Stalno opadanje ukupnog broja stanovnika reflektovalo se i na postepeno smanjenje gustine naseljenosti na teritoriji novobečejske subregije. Tako je gustina naseljenosti u opštini 1961. godine iznosila 54,93 stanovnika na 1 km2, 1971 — 52,01, a 1981 — 49,03 stanovnika na km2. U isto vreme, SAP Vojvodina, kao šira regija severoistočnog dela Jugoslavije, u svakom desetogodišnjem popisu beleži postepeni porast gustine naseljenosti. U 1961. godini gustina naseljenosti naše pokrajine iznosila je 86,73 stanovnika na km2, 1971 — 90,76, a 1981 — 94,28 stanovnika na km2. Ovakav porast nije u najužoj vezi s prirodnim priraštajem, nego, pre svega, sa migracijama sta- novništva. SAP Vojvodina je izrazito imigraciono područje Jugoslavije, u ko- je se stalno doseljava stanovništvo iz drugih krajeva naše zemlje.

Tendencija opadanja ukupnog broja stanovnika zapaža se i upoređi- vanjem ukupnog broja stanovnika opštine i njegovog učešća u ukupnom stanovništvu SAP Vojvodine, Banata i mezoregije severnog i srednjeg Banata.

Od ukupnog broja stanovnika Vojvodine, prema popisu 1971. godine, na područje opštine Novi Bečej otpada 1,62%, dok u ukupnoj površini Vojvodine, površina opštine učestvuje sa 2,8%. Prema podacima popisa stanovništva iz 1981. godine opadanje se nastavlja. Stanovništvo opštine u ukupnom stanovništvu SAP Vojvodine učestvuje sa 1,47%.

Ako se ova kretanja posmatraju po naseljima, stiče se ista slika. Razlika se zapaža jedino u Novom Bečeju, jer je ovde opadanje ukupnog broja stanovnika nešto manje i sporije od smanjivanja broja stanovnika u ostalim naseljenim mestima opštine. Tendencije smanjenja broja stanovnika izraženije su u selima, gde je apsorbciona moć privrede još slabija. Ukoliko bi došlo do intenziviranja privrede u Novom Bečeju, i do otvaranja pojedinih industrijskih pogona u ostalim naseljima opštine, zapošljavanje apsolutnog i relativnog viška stanovništva iz poljoprivrede bitno bi poraslo, što bi se reflektovalo na smanjenje opadanja ukupnog broja stanovnika na teritoriji novobečejske subregije. 

Detaljniji podaci o razmeštaju stanovnika na teritoriji opštine, po naseljima i mesnim zajednicama, prema popisu iz 1981. godine, takođe ukazuju na specifična obeležja kretanja stanovništva u novobečejskoj subregiji.

U najužoj vezi sa kretanjem stanovništva su i promene koje se javIjaju u ukupnom broju domaćinstava. Upoređujući ove podatke iz dva poslednja popisa domaćinstava i stanova (1971. i 1981. godine), ne uočavaju se iste tendencije kao i u ukupnom kretanju stanovnika. Ukupan broj domaćinstava u desetogodišnjem periodu jedino je smanjen za 13 u selu Kumane, dok je u ostalim naseljima došlo do minimalnog povećanja (u Bočaru za 2, a u Novom Miloševu za 7 domaćinstava). Najveće povećanje domaćinstava zabeleženo je u Novom Bečeju, koji je centar komune i privredno najrazvijenije naselje. Nesklad između većeg smanjenja ukupnog stanovništva i minimalnog smanjenja ili minimalnog povećanja domaćinstava u seoskim naseljima tumači se odlaskom mlađeg i mladog za rad sposobnog stanovništva, dok su u tim istim domaćinstvima ostali stariji članovi, koji nastavljaju rad u poljoprivredi. Minimalno povećanje broja stanova posledica je poboljšanja opštih stambenih uslova i gradnje novih stambenih zgrada, kako u selima tako i u Novom Bečeju.

Related Articles