Lokalna zajednica u Novom Bečeju je prepoznala svoju ulogu u upravlјanju kulturnim i prirodnim nasleđem, kao resursom održivog razvoja i u svojim projektima, kakav je bio IPA projekat „Otkrivanje našeg zaboravlјenog kulturnog i prirodnog nasleđa u mađarsko-srpskom pograničnom regionu", podržala istraživanje i održivo korišćenje nasleđa u cilјu razvoja lokalne zajednice. U ataru Opštine Novi Bečej nalazi se izuzetno bogatstvo prirode, kao i arheoloških lokaliteta koji sadrže tragove lјudskih aktivnosti kroz istoriju. Od prirodnog nasleđa posebnu vrednost predstavlјa Slano kopovo, specijalni rezervat prirode, važan lokalitet za očuvanje biodiverziteta i retkih vrsta.
Specijalni rezervat prirode Slano kopovo se nalazi na pet kilometara istočno od Novog Bečeja. Obuhvata paleomeandar Tise koji čine dve depresije ispunjene vodom, bara Veliko kopovo i bara Poštino kopovo. Veća depresija, bara Veliko kopovo je zaslanjena, a manja depresija, bara Poštino kopovo je slatkovodna. Usled klimatskih promena Veliko kopovo leti sve češće presušuje, dok se u Poštinom kopovu voda može naći samo u jesenjim i zimskim mesecima.
SRP Slano kopovo je stavlјen pod zaštitu, Uredbom Vlade Republike Srbije 2001. godine, kao vredno slatinsko - barsko stanište, koja su na drugim mestima u Evropi u degradaciji ili na rubu potpunog nestanka. To je jedno od najvažnijih slatinskih staništa barskih ptica u Panoniji, karakterističnih za pontsko - kaspijske slatine i morske obale i jedno od važnih stanica jesenje migracije više hilјada barskih ptica i ždralova u njihovoj selidbi sa severa Evrope prema Africi.
Posebnu vrednost Slanom kopovu daje prisustvo slatinske vegetacije koja je danas na drugim mestima u Evropi već nestala. Bilјne vrste, jurčica (Suaeda pannonica), koja je panonski endem i caklenjača (Salicornia europaea), kao kritično ugroženi takson, u Srbiji rastu samo na Slanom kopovu, što je zabeleženo u Crvenoj knjizi flore Srbije. U flori Slanog kopova se nalazi i švarcenbergova bokvica (Plantago schwarzenbergiana), transilvansko - panonski endem, koja se nalazi u Svetskoj crvenoj listi bilјaka. Pored ovih vrsta, na Slanom kopovu se održavaju i druge vrste ugroženih ili ranjivih slatinskih bilјaka.
Posle stavlјanja pod zaštitu započet je niz projekata na očuvanju, uređenju i korišćenju prostora SRP Slano kopovo. Prvi projekat, koji je uspešno realizovan, je kupovina dela privatnog polјoprivrednog zemlјišta u rezervatu, finansiran od strane Esconet Action Fund I EuroNatur evropskih fondova, u cilјu pretvaranja oranica u pašnjake i livade. U okviru projekta otkuplјeno je 75 hektara zemlјe i time započet proces rešavanja konflikta između propisanih mera zaštite u rezervatu i polјoprivredne proizvodnje na oranicama, uz primenu punih agrotehničkih mera.
Sledeći projekat, možda najvažniji za očuvanje prirodnih vrednosti SRP Slano kopovo, je projekat uređenja vodnog režima u rezervatu u cilјu ublažavanja negativnih posledica klimatskih promena. Izgradnjom sekundarnog kanala od magistralnog DTD kanala do Poštinog kopova i nabavkom pumpe, odgovarajućeg kapaciteta, stvoreni su uslovi da se utiče na bilans voda u rezervatu.
U rezervatu je uređen vizitorski objekat otkupom postojeće vikendice sa pripadajućom parcelom u okviru otkupa zemlјe. U ovom objektu se organizuju i izvode nastavni programi, radionice u prirodi za decu i omladinu, programi letnjih istraživačkih ekoloških radionica i ekoturistički programi, kao što je doček ždralova na putu za jug.
Manifestaciju „Festival ždralova" osmislile su lokalna Turistička organizacija i Lovačko udruženje Novi Bečej i redovno je organizuju od 2012. godine, u novembru. Ove impozantne ptice dolaze tačno u dan i sat na svoje usputno stajalište tako da se lako može organizovati njihov doček. Broj ptica premašuje 8.000. Sve više građana uzima učešće u ovom nesvakidašnjem događaju, a naročito uživaju deca koja mogu da posmatraju ptice pomoću durbina i dvogleda.
Iako prostor SRP Slano kopovo predstavlјa mikrolokalitet, sa površinom od svega 970 hektara, na njemu su sačuvani vidlјivi tragovi kulture naroda koji su u minulim vremenima, u svojim seobama, prolazili ovim prostorima.
Za potrebe izrade Plana upravlјanja SRP Slano kopovo 2008-2012. godine, urađeno je arheološko rekognostifikovanje zapadne obale između humke kod Bašaidskog puta i Maslar humke. Površinske opservacije na zapadnoj obali Velikog kopova, na prostoru od humke na Bašaidskom putu do metalnog krsta i bunara u trsci, zvanog „Vodice", konstatovane su manje praistorijske naseobinske celine.
Po bogatstvu nalaza ističe se arheološki lokalitet Matejski brod udalјen svega 1,5 km severozapadno od Slanog kopova. Dosadašnja istraživanja ukazuju da je na Matejskom brodu bilo više praistorijskih naselјa. Najstarija nalazišta su iz vremena starčevačke kulture (6400-5600. godine stare ere), Vinčanska kultura (5500-4700. godine stare ere) je konstatovana sa alatkama od glačanog i okresanog kamena i brojnim keramičkim posudama, a potiska kultura (5000-4400. godine stare ere) je najizraženiji kulturni sloj na Matejskom brodu. Iskopavanjima na ovom lokalitetu bavili su se stručnjaci Narodnog muzeja iz Zrenjanina. Lokalitet još uvek nije prezentovan iako sadrži značajan turistički potencijal.
Pejzažom SRP Slano kopovo dominiraju humke - kurgani. Tri humke su potpuno očuvane i čine značajne tačke ovog pejzaža. Humke su građene u periodu bronzanog doba između 2200. i 700. godine stare ere uz obale reka. Humke su podizane za sahranjivanje i osmatranje. Dimenzije su bile različite, a dostizale su visinu do 20 m i prečnik preko 50 metara. Obično su građene na obalama reka, pa tako i humke na Slanom kopovu prate napušteno korito Tise.
Istočno od Slanog kopova nalaze se ostaci bazilike Arača. Naselјe na lokalitetu Arače je postojalo od praistorije, zatim kroz rimski period, srednji vek čiji nalazi potvrđuju naselјe istovremeno sa prvobitnom crkvom, sagrađenom u XI veku. Kontinuitet naselјa Arača održao se do početka austrijske Vojne uprave nad Banatom, kada su ga stanovnici napustili, zbog velikih poreza i kuluka.
Banat je pripao Austriji 1718. godine posle Požarevačkog mira. Od 1769. do 1772. godine Carska komora je sprovela mapiranje Banata, da bi se uspostavile katastarske knjige. Korišćenje prostora Slanog kopova se može rekonstruisati na osnovu sačuvanih karata. Na prvoj austrijskoj karti je jasno ucrtano Slano kopovo. Na ovoj karti ucrtana su dva puta, jedan prema sadašnjoj Kikindi i jedan koji spaja tvrđavu na Tisi sa Aračom. Na kartama iz 1806-1869. godine na Slanom kopovu nisu ucrtani salaši, ali atarski putevi su jasno ucrtani, što ukazuje da je zemlјa bila podelјena i da je bila obrađivana. Na karti iz 1897. godine, pored atarskih puteva, zabarenog prostora i humki obeležena su dva salaša. Na ovoj karti su označeni bunari sa đermom na severnom i južnom pašnjaku, što ukazuje na korišćenje ledina za ispašu. Na kartama u prvoj polovini XX veka ucrtano je sedam salaša. Mreža atarskih puteva je još razvijenija. Do sredine XX veka nije postojala velika razlika u životnom standardu salašara i stanovnika naselјa. Čak su salašari bili u povolјnijem položaju zbog blizine njiva koje su obrađivali i ledina na kojima su držali stoku. Uticaj političkih promena posle Drugog svetskog rata, agrarna reforma, smanjenje veličine poseda na 10 hektara, a zatim razvoj polјoprivredne mehanizacije i tehnologije uz uvećanje standarda u naselјima, dovelo je do potpune promene načina polјoprivredne proizvodnje i skoro potpunog napuštanja salaša. Na mapi iz 1968. godine na prostoru Slanog kopova ostao je ucrtan samo jedan salaš. Trenutno na Slanom kopovu postoje dva aktivna salaša, jedan stari i jedan novoizgrađeni pored Bašaidskog puta, ali njihova budućnost je neizvesna.
Prostor Slanog kopova je bio interesantan vojnim stratezima između dva svetska rata. Pred Drugi svetski rat vojska Kralјevine Jugoslavije je presekla zemlјouz između ritova Tise i Slanog kopova, dubokim protivtenkovskim rovom, a izgrađen je pojas betonskih bunkera od Matejskog broda, na gredi uz zapadnu obalu bare Veliko kopovo. Bunkeri su postavlјeni u liniji humki - kurgana, da li slučajno ili po istoj logici, koju su imali i drevni narodi. Neke humke su iskorišćene za postavlјanje bunkera. Ova mala „Mažino linija" je doživela sudbinu velike „Mažino linije" u Francuskoj, zaobiđena je, avijacijom preskočena i nikada nije bila korišćena.
Bogatstvo kulturnog i prirodnog nasleđa na Slanom kopovu je veliko i dobrim delom neistraženo, kao i na drugim lokacijama u Opštini Novi Bečej. Lokalnoj zajednici, nevladinim organizacijama i pojedincima ostaje da svojim aktivnostima promovišu nasleđe i rade na njegovom otkrivanju, čuvanju i korišćenju, kao važnom resursu održivog razvoja.
