Razlika je u načinu života stanovništva Banata i Bačke pod Turcima i posle njihovog proterivanja, pa sve do kraja 18. veka, kada se živelo po malim naseobinama od onog, koja je kasnije nastala kolonizacijom i podelom zemlje, uspešna obrada name­tnula je potrebu za postojanjem salaša.

Na izgradnju salaša uticalo je ukrupnjavanje poseda, a nor­malno i veličina hatara. Posebnog uticaja imali su veliki kom­pleksi zemljišta i veliki pašnjaci kojima je vranjevačka opština raspolagala. Sve do agrarne reforme, posle prvog svetskog rata, Vranjevo je, posle Vršca imalo najveću površinu zemlje u opštinskoj svojini u Banatu 11.715 katastarskih jutara, pa je i to jedan od bitnih preduslova da u Vranjevu bude više salaša nego u okolnim selima.

Kasnije su, kada je obezbeđena veća sigurnost stanovanja i življenja na salašima, ovi izgrađivani i u blizini puteva i drugih saobraćajnica, podrazumevajući i železničke pruge. Njihov broj je bio toliko velik da je za pojedine salašarske naseobine u Severnom Banatu železnica u blizini otvarala svoja stajališta za putničke vozove kao što su: Crna Bara kod Vranjeva, Derić kod Kikinde, Ester kod Padeja i dr. To je u mnogome olakšavalo dolazak i odlazak salašara u naseljena mesta i povezivanje sa selom i gradom i društvenim životom uopšte.

Ubrzani razvoj salaša izazvan je posebno razvojem kapita­lističkih proizvodnih odnosa i intenzivnijim ulaganjem kapitala u poljoprivredu.

U cilju lakše i racionalnije obrade prostranih oraničnih pov­ršina, naročito onih udaljenijih od naselja, salaši su za to bili predodređeni. Oni su izgrađivani pored velikih kompleksa trav­nate površine, koja se koristila za ispašu stoke.

Salaši su podizani pored pašnjaka uz dolove, jer se tu duže zadržava sveza trava za ispašu stoke. Oni izgrađeni, pored velikih pašnjaka i uz dolove spadaju u red najstarijih, a tek kasnije izgrađivani su na višim-suvljim delovima.

U Vranjevu pa i u Novom Bečeju, sve do nedavne prošlosti, salaši su bili jedan od vidova življenja. Proizvodnja ostvarena na salašima kako u ratarstvu, tako i u stočarstvu bila je od velikog značaja za snabdevanje gradske pijace.

Prvobitno naselje Vranjeva nalazilo se na Vranjaku, jer se stanovništvo tada uglavnom bavilo stočarstvom, a u tom potesu se trava duže zadržavala nego na procednim višim delovima. Kasnije je selo preseljeno bliže obali Tise. Naglo se razvijalo i ubrzo posle razvojačenja potisko-pomoriške granice i formiranja velikokindskog dištrikta, postalo veliko selo sa velikim hatarom.

S obzirom da je selo bilo uz samu reku, a Tisa je u ono vreme bila teško premostiva, pa je normalno da u takvim uslovima hatar bude na onoj strani na kojoj je selo. To znači, da je selo na jednom kraju hatara i samim tim je drugi na najvećoj udaljenosti, ili da je bar polovina dvostruko udaljenija od naselja koje se nalazi na sredini hatara. Vranjevački hatar se pruža i do 18 kilometara udaljenosti i tako udaljeno zemljište se moglo efikasno obrađivati samo sa salaša. Vranjevo je zbog toga imalo više salaša nego na primer Melenci, Kumane i druga sela koja se nalaze na sredini hatara.

Salaši su bili glavni centri za proizvodnju žitarica, industrij­skog bilja i stočne hrane. Ali isto tako i osnovni proizvođači krupne i sitne stoke. Pored proizvodnje stočne hrane, tu su bili i veliki pašnjaci na kojima su bez posebnog napora odgajana krda goveda, velika stada ovaca i čopori svinja.

Zahvaljujći salašima, Vranjevo je spadalo u red velikih pro­izvođača žitarica i stoke u Severnom Banatu. Zato su vranjevački vašari trajali po tri dana i bili su nadaleko čuveni po prometu stoke.

U vreme, kada se zemlja obrađivala konjskom, a još ranije volovskom zapregom, salaši su bili prava neophodnost, naročito za one čija je zemlja bila u udaljenijem delu hatara. U Vranjevu je priličan broj zemljoradnika imao zemlju udaljenu od 10-15 kilometara od sela, pa sad pokušajmo da izračunamo, ma i najgrublje, koliko treba volovskoj zaprezi da prevali put od 15 kilometara - verovatno 3-4 sata u jednom pravcu, a isto toliko i za povratak. Tako je izgubljeno 7-8 časova rada, u odnosu na onog koji tamo ima salaš. Konjskom zapregom se taj put prevali nešto brže, ali je i u tom slučaju potrebno 5-6 sati.

Nije samo u pitanju gubitak vremena, što se tiče rada za­prege i čoveka, nego što su, skoro svi poljoprivredni radovi vezani za određeni vremenski rok, pa ako se ne obave u tom razdoblju, zakašnjenje će uticati na smanjenje prinosa. Posebno, što stoka i kada ne vuče teret treba da prevali put od 30 kilo­metara, a salašarski konji ili volovi za to vreme urade onoliko, koliko će oni iz sela tek uraditi za vreme trajanja njihovog efektivnog rada na njivi. To je tako ako se radi o oranju, sejanju, vozidbi i svim drugim zemljoradničkim poslovima.

Lako se može pretpostaviti šta za zapregu znači, posle celodnevnog oranja, povratak kući od čitavih petnajst kilometara. Umori se kočijaš koji presedi taj put na kolima, a ne konji, pa još i da pokasaju.

Pored ekonomisanja sa radnim vremenom i snagom stočne zaprege, salaši su bili od velike koristi i za, u to vreme, dobro došlu podelu rada. Način života u proširenim porodicama gde su muška deca i posle ženidbe ostajala u roditeljskoj kući, pa se tako pored oca i majke nađu još po dve, pa i tri porodice oženjenih sinova sa svojom decom, nametao je potrebu za salašima kao nekakvom oduškom u tom pritešnjenom domaćinstvu.

Salaši su predstavljali veliko osamostaljenje, makar privre­meno i prividno mladih supružnika, ispod prisustva i tutorstva svekra i svekrve. Vreme provedeno na salašu predstavljalo je za mladi bračni par pravo uživanje, u odnosu na one koji žive u zajednici sa roditeljima.

U tim porodicama vladala je određena podela rada, pa se za izvesno vreme, ako je u porodici bilo više oženjenih sinova, naizmenično vršio boravak na salašu za duži ili kraći vremenski period. Vodilo se računa, da pri stvaranju poroda žena pre porođaja provodi vreme u selu, kako bi joj se mogla pružiti odgovarajuća pomoć babice ili intervencija neke starije iskusne žene. Isto tako vođeno je računa, da i pri određenom uzrastu dece, za vreme školovanja budu u selu uz svoje roditelje, a to znači da će na salaš ići oni mladenci koji su tek zasnovali brak i tako redom.

Ovde su nabrojane samo one osnovne koristi salaša, a bilo ih je još mnogo drugih. Naravno sve je to bilo u određenom razvoju proizvodnih snaga i za ondašnje uslove života uopšte.

Salaši su bili ti, koji su harmonično povezivali i usklađivali privređivanje i stanovanje u zavisnosti sa prirodom okoline, a to je baš ono što danas najviše nedostaje čoveku u urbanim sre­dinama.

Rasuti po hatarima salaši su predstavljali obeležje ravničar­skog kraja i njegov karakterističan način življenja i privređivanja. Za njih, pojedini stručnjaci kažu, da su „živopisni svedoci gradi­teljskog umeća". Stvarno, na najvećem broju salaša bili su vrlo vesto usklađeni funkcionalnost i estetika, što je sve bilo usklađe­no ne samo sa tlom već i sa podnebljem.