Skeledžijska kućica
Trgovac Pavle Hadžimihajlo je od bečke kamarile kupio spahiluk Novi Bečej 1782. godine. Time je stekao pravo na ubiranje poreza, koji je naplaćivan, između ostalog, i za upotrebu skele za prelazak preko reke Tise. U našem mestu Tisa se mogla preći skelom na tri lokacije. Put do prve skele je vodio glavnom ulicom, kroz današnji park, preko dolme, do Tise. Pri kraju XIX veka taj prelaz se premešta na mesto današnjeg spajanja ulice Svetozara Miletića sa Tisom. Druga skela se nalazila nizvodno, kod Bereka, a treća skela uzvodno, na Medenjači. Radnici-skeledžije – Josimović Žarko Broćan, Boško Marčić Šalaj, Šandor Koloži, Lazar Puligrački i drugi – dan i noć su dežurali čekajući putnike, a u svojoj kućici pored dolme su provodili vreme samo noću i zimi. Posle izgradnje brane i mosta na Tisi 1977. godine skela više nije bila isplativa te se decembra iste godine ukida njen rad. U jedinoj preostaloj skeledžijskoj kućici danas se nalazi sedište Turističke organizacije opštine Novi Bečej.
Žitni magazin
Zahvaljujući Tisi i plodnoj banatskoj crnoj zemlji na kojoj su uspevale najkvalitetnije žitarice, Turski (Novi) Bečej je bio glavni trgovački centar pšenicom u Austrougarskoj monarhiji od sredine XVIII do sredine XIX veka. Za skladištenje tih žitarica, pored već postojećih mnogobrojnih ambara, između 1778. i 1780. godine izgrađen je veliki magazin, koji je bio na rukavcu Tise, na Maloj Tisi. Prizemlje objekta čine masivni obodni zidovi debljine od oko 70 cm, a spratna konstrukcija i tavan su od kvalitetne drvene građe iz Transilvanije.
Promet od preko million požunskih merica žita godišnje (jedna požunska merica bila bi ekvivalent za 54 litre ili oko 50 kilograma) odvijao se u našoj luci, koja je bila krcata lađama i baržama za utovar.
Pored velikog magazina nalazila se jedna od tri carinarnice za plaćanje kaldrmarine, a iza nje (na mestu današnje pijace) bila je kafana Bela lađa. U neposrednoj blizini magazina, pored Male Tise, Crveni birc je bio na usluzi lađarima i ostalim radnicima željnim dobrog provoda.
Od 2001. godine, po uredbi Vlade Republike Srbije, žitni magazin se vodi kao spomenik kulture.
Gradište
Gradište, nekad omiljeno mesto za šetnju, izletište i rekreaciju Novobečejaca i Vranjevčana, prostire se od nekadšnjeg pristaništa skele pa do ruševina starog grada na Tisi. Između starih hrastova i topola nalazila su se sportska igrališta, a uz obalu Tise kućica za šumočuvara, u kojoj su se nalazile i sportske klupske prostorije. Fudbal se u Gradištu igrao već od kraja XIX veka, a prva registrovana fudbalska utakmica je odigrana 1909. godine između turskobečejskih i velikobečkerečkih đaka, kada su gosti pobedili sa 2:0. Teniski teren je takođe bio u funkciji od početka XX veka, a u njemu su pretežno uživali pripadnici višeg sloja građanstva. Posle osnivanja veslačkog i klizačkog udruženja krajem XIX veka, tu je 1893. godine održano državno takmičenje veslačkih udruženja u skifu. U kasnijem periodu na Tisi kod Gradišta postojao je plivački klub sa ekipom za vaterpolo, a sletovi, gimnastičarske priredbe i razna sportska takmičenja vrlo često su bili održavani.
Vetrenjača i vranjevačke vodenice
U neposrednoj blizini ruševina starog grada na Tisi početkom XIX veka nalazila se vetrenjača Jožefa Fehera, vlasnika prve žetelice u Austrougarskoj. Uzvodno od starog grada, skoro do kraja ostrva, bile su vodenice-lađarice vlastelina i imućnijih vranjevačkih gazda. Od početka XVIII veka pa do kraja XIX veka broj vodenica je varirao od 9 do 13, koliko je zabeleženo na karti iz 1862. godine. Održavanje vodenica u periodu od 1854. do 1894. godine vršio je mlinar i brodski tesar Janoš Kurunci, koji je bio i vlasnik jedne od vodenica.
Utvrđenje – grad na Tisi
Utvrđenje je postojalo još za vreme Rimljana, o čemu svedoče dosadašnji arheološki nalazi. Utvrđenje – grad na Tisi – zbog važnosti svog položaja u vihorima rata često je rušeno, menjalo je vlasnike, ali bi uvek bilo obnavljano. Prvo pominjanje imena Bečej (Bechey) javlja se u dokumentu koji je pisan latinskim pismom, iz 1091. godine. U toj povelji se spominje prelaz hunskog plemena Kumana, pod vođstvom Kapolča, preko Tise, kod grada Bečeja, u neposrednoj blizini utvrđenja (Castellum de Beche). Do intenzivnog povećanja broja stanovnika oko utvrđenja došlo je početkom srednjeg veka, kada se stvara i sadašnje naselje.
Utvrđenje – grad na Tisi, do temelja je porušeno 1701. godine prema odluci Sremsko-karlovačkog mira iz 1699. godine.
Novobečejske vodenice i parna pilana
Novobečejske vodenice-lađarice su se nalazile ispod dolme, kod nekadašnjih „mamuza”, nizvodno od 65½. kilometra toka Tise. One su bile usidrene u blizini obale Tise, a po potrebi su, u zavisnosti od vodostaja, mogle biti premeštane. Bilo je desetak vodenica, koje su pomoću kamenog žrvnja vršile mlevenje žitarica od sredine XVIII do sredine XIX veka.
Sa druge strane dolme ispred sadašnjeg fudbalskog stadiona „Jedinstvaˮ, od kraja XIX veka pa do kraja tridesetih godina XX veka nalazila se parna strugara i pilana „Vilmoš Milko i sinovi”. Od balvana koji su stizali Tisom iz Transilvanije (Erdelja) proizvodila se rezana građa i železnički pragovi. Osim pilane, tu se nalazio i mlin na parni pogon, koji je zamenio vodenice.
Novobečejska pravoslavna i katolička crkva
Najveći donatori izgradnje pravoslavne i rimokatoličke crkve u Novom Bečeju bili su vlastelin Jovan Pavle Hadžimihajlo i njegova supruga Klara Papapoliso, koja je kasnije promenila prezime u Šišanji. Uz njihovu pomoć pri kraju XVIII veka, 1796. godine podignuta je pravoslavna crkva, koja je posvećena Svetom Nikoli. Ikonostas je kasnije oslikao Stefan Gavrilović.
Lep vitki toranj crkve je u velikom nevremenu 1931. godine srušen, te su ga zamenili novim, nižim (koji stoji i danas), čime je i visina crkve umanjena.
Na samom početku XIX veka 1909. godine, pod patronatom Klare Šišanji izgrađena je i rimokatolička crkva na mestu urušene crkvice koja je bila posvećena Svetom Vendelinu. Na njen zahtev crkva je posvećena Svetoj Klari Asiškoj. Slike ispred glavnog i posebnog oltara naslikao je slikar Karolj Šeft (Schӧfft Károly). Jovan Pavle Hadžimihajlo i njegova supruga Klara Šišanji sahranjeni su u novobečejskoj pravoslavnoj crkvi.
Harkovski institut
Ženski Harkovski institut osnovan je u carskoj Rusiji, u gradu Harkovu 1812. godine. Zbog revolucionarnih zbivanja tokom 1917. godine, učenice i osoblje su evakuisani preko Bugarske u Beograd. Posle odluke prosvetnih vlasti Kraljevine SHS rad ženskog Harkovskog istituta se obnavlja, a Turski (Novi) Bečej im pruža gostoprimstvo novembra 1920. godine. Institut je sa radom počeo sledeće godine u prostorijama tadašnje osnovne škole, a sadašnje srednje.
Harkovski institut je uživao pokroviteljstvo Marije Fjodorovne, ruske imperatorke, a u Novom Bečeju je radio pod visokom zaštitom Njenog veličanstva kraljice Marije. Na čelu Instituta je bila Marija A. Nekljudova.
Institut je premešten u Belu Crkvu 1930. godine, ali je 120 godišnjicu od osnivanja proslavio u našem mestu 1932. godine, u velikoj fiskulturnoj sali Građanske škole (današnje osnovne).
Kuća porodice Kostović
Rodonačelnik porodice Kostović – Jovan, a kasnije i njegov sin Stevan, kao vešti trgovci žitaricama stekli su značajnu imovinu i veliki ugled. Pored nekoliko magacina, koje su izgradili pored Tise, podigli su pored sadašnje zgrade lokalne samouprave impozantnu zgradu sa suterenom i suvim ulazom. Posedovali su parni brod i više nekretnina po Austrougarskoj. Imovinsko stanje roditelja – Stevana i njegove supruge Eržebet – dozvoljavalo je da sinove Ognjeslava i Ladislava školuju u Pešti, dok su ćerke ostale pored majke u Novom Bečeju.
U kasnijem periodu života Ognjeslav odlazi u Rusiju i kao kapetan ruske vojske stiče ugled svojim naučnim istraživanjem. Među njegovim najznačajnijim pronalascima je vazdušni brod (dirižabl), projekat podmornice za osam ljudi, kao i drugi izumi specijalizovani za potrebe vojske.
Ladislav, nošen trgovačkim duhom svojih predaka, opredeljuje se za trgovinu. Svoje školovanje nastavlja na studijama u Londonu, da bi kasnije bio mađarski konzul u Holandiji, a više godina je bio konzul za trgovinu i u Beogradu.
Ladislav Kostović je 1879. godine u srednju Evropu doneo prvi bicikl (velosiped) i fudbalsku loptu, a već početkom XX veka, zahvaljujući njemu, u Gradištu se igrao fudbal.
Manastir
Najstarija postojeća pravoslavna crkva (manastir) u Novom Bečeju izgrađena je 1741. godine, na mestu male bogomolje iz 1731. godine ili u njenoj blizini. Za vreme Turaka tu je postojao pravoslavni manastir, te se zbog toga ova mala pravoslavna crkva i danas naziva manastirom. Crkva je posvećena Svetom Nikoli, ali slavi praznik Uspenja Presvete Bogorodice, u narodu poznat kao Velika Gospojina, 28. avgusta. Taj dan, dan Velike Gospojine, meštani Novog Bečeja su prihvatili kao slavu svog mesta i praznuju ga svake godine.
Glavaševa kuća
Kuća porodice Glavaš izgrađena je početkom XIX veka i jedna je od retkih očuvanih bogatijih građanskih kuća u ovom delu Banata. Građena je u stilu klasicizma, a njen enterijer odražava toplinu jednostavnosti bidermajera.
U ovoj kući je rođen dr Vladimir Glavaš (1834–1909), čiji su preci učestvovali u osnivanju Vranjeva sredinom XVIII veka. Vladimir je bio učenik liceja i student prava u Bratislavi, da bi doktorirao u Pragu 1862. godine. Kuća je 1968. godine stavljena pod zaštitu zakona i proglašena za kulturno dobro od velikog značaja za republiku.
Kuća Glavaševih je posle restauracije 2009. godine proglašena za spomen muzej i od tada je otvorena za javnost.
Stara vranjevačka opština
Vranjevo je sve do spajanja sa Novim Bečejom bilo posebna opština sa svojim administrativnim centrom, koji je bio smešten u zgradu izgrađenu za tu svrhu 1824. godine. Zgrada stare vranjevačke opštine predstavlja redak primerak dobro očuvanog objekta, koji je zadržao svoje stilske osobine seoskog ampira. Na samom ulazu je plići trem sa dva stuba koji nose arhitrav, te polukružni profilisani timpanon, u kojem je zapis na slavenosrpskom jeziku i godina gradnje upisana rimskim brojevima.
U tadašnjoj novoj zgradi vranjevačke opštine kao birovi radili su: Gliša Bunjevac 1824, Arsen Glavaš 1832. i 1852, Toma Boberić 1849, Mija Vlaškalin 1851, Vita Vlaškalin 1861. godine, i drugi.
Rešenjem Pokrajinskog sekretarijata za zaštitu spomenika kulture zgrada stare opštine Vranjevo stavljena je pod zaštitu.
Vranjevačka pravoslavna i rimokatolička crkva
Današnju pravoslavnu crkvu Vranjevčani su izgradili 1807. godine na mestu pređašnje, iz sredine XVIII veka, i posvetili je Svetom Jovanu Preteči. Ikonostas je rađen 1834. godine, dok je barokni toranj naknadno dograđen. Kao autori slika na ikonostasu spominju se Petar Čortanović i Jeftimije Popović.
Katolički vernici Vranjeva su za svega godinu dana, od 1902. do 1903. godine, namesto crkvice s kraja XIX veka izgradili novu, koju su posvetili Svetom Ištvanu. Izvođač radova je bio mesni preduzimač Ištvan Đerki, oslikavanje unutrašnjosti crkve je radio Stojan Lazić, dok je sliku kod oltara oslikao Ferenc Kiš. U izgradnji crkve učešće je uzelo i pravoslavno stanovništvo Vranjeva.
Olajnica
Jedna od najlepših gazdinskih kuća u Vranjevu bila je kuća Joje Vlaškalina, koja je imala i malu zanatsku olajnicu. Kada je kuća sa olajnicom prešla u vlasništvo Joce Bunjevačkog, sposobnog zemljoposednika, olajnica-presa, koja je sačinjena od tvrdog drveta, kao i ogromni navoji preko kojih je vršen pritisak na semenke, remontirani su. Upregnuti konj je obezbeđivao snagu za pritisak. Između dva svetska rata meštani Vranjeva i Novog Bečeja su se kod Joce Bunjevačkog snabdevali uljem dobijenim od presovanog semena suncokreta. Za vreme okupacije od 1941. do 1944. godine olajnica je radila punom parom jer su zbog ratnog stanja mast i ulje bili pod kontrolom vlasti i bilo ih je teško nabaviti.
